Dit is het 6e artikeltje over ‘werken met innerlijke kinderen’, over de laatste fase van dit innerlijke werk, nl. de integratie van ‘innerlijke kinderen’ in het volwassen bewustzijn. Wanneer integratie plaatsvindt lost de splitsing tussen beide op en kan een onverwachte omkering plaatsvinden. Hoe gaat dat in z’n werk?

Wat hieraan vooraf ging

In het vorige artikeltje heb ik beschreven hoe een innerlijke dialoog kan plaatsvinden tussen het innerlijke kind en degene die je als volwassene bent. In die dialoog kan duidelijk worden waarom innerlijke kinderen opgeroepen worden, wat hun behoeften zijn en wat ze nodig hebben om te kunnen ontspannen. Vaak is het belangrijkste dat die kindsdelen in hun behoeften gekend, gezien en voorzien worden. Het gaat erom dat in de eerste plaats jíj dat doet, reagerend vanuit je volwassen bewustzijn. Niemand anders kan immers je innerlijke kindjes zo goed aanvoelen en begrijpen en dus ook troosten en bemoedigen als jij.

Ik heb er eerder op gewezen dat verschuiving van je volwassen bewustzijn naar dat van een innerlijk kind een vorm van splitsing is. In de innerlijke dialoog wordt die splitsing gaandeweg ongedaan gemaakt. Wat voor vormen kan dat aannemen?

Integratie: oplossing van de splitsing

Een van die vormen is, dat je merkt dat je lichamelijk minder gespannen bent. Dat gaat samen met de ontspanning van het innerlijke kind. Het kan zijn dat je in je verbeelding ‘ziet’ dat het kind gaat spelen; voor het kind doet het probleem er niet meer toe. Vervolgens verdwijnt het uit je bewustzijn, eenvoudigweg omdat het geen aandacht meer vraagt of nodig heeft. Je voelt je volwassen, capabel, rustig, in balans.

Het kan ook zijn dat je merkt dat het innerlijke kind letterlijk met jou samenvalt. Als je het eerder in je verbeelding vóór je zag staan, kan gaan het voelen dat het kind met jou samensmelt. Het lichaam van het kind wordt in jouw volwassen lichaam opgenomen. Dat kan heel ontroerend zijn. Het zegt iets over het vertrouwen dat het kindsdeel in jou heeft.

Als je het kind de hele tijd al in je lichaam voelde, kan het zijn alsof het zich aan de warme omhulling van jouw lichaam overgeeft. Het krijgt eindelijk de holding die het altijd gemist heeft en die het hoopte te krijgen, bv. van je moeder of je vader of van een geliefde.

Hervinden van innerlijk evenwicht

Wanneer integratie heeft plaatsgevonden wil dat nog niet zeggen dat innerlijke kinderen nooit meer opgeroepen worden. In stress kunnen ze ineens tevoorschijn komen, waardoor je je (korte tijd) weer met een kind identificeert. Het is een teken van integratie als je snel die verschuiving in identiteit opmerkt en weer terug kunt komen in je volwassen bewustzijn. Je herkent de situatie en de trigger die het innerlijke kind heeft opgeroepen; vervolgens stel je het gerust. Meestal blijft het een gevoelig deel in je psychische structuur, maar het is hanteerbaar. Je bent er snel bij om je innerlijk evenwicht te hervinden.

Het is heel mooi wanneer dit allemaal zo plaatsvindt. Integratie kan echter nog meer inhouden.

De laag onder emoties

Als je je innerlijke kinderen leert kennen, valt in eerste instantie hun emotionele staat op. Dat is ook waar je vaak als volwassene zoveel last van hebt: je bent kinderlijk boos, bokkig, wrokkig, onuitstaanbaar, of je voelt je overdreven verdrietig, heel erg zwak en kwetsbaar, tekortschieten, overweldigd, noem maar op. Maar vanwaar die emotionaliteit? Omdat er vroeger iets niet geleefd mocht en dat geldt nog steeds. Wat mocht vroeger en ook nu nog niet bestaan?

Wanneer je je daarin verdiept kun je contact maken met de laag onder de emotie. Waarom was je vroeger zo bozig? Misschien omdat je levendigheid te veel was voor je familieleden en je daarvoor afgestraft werd. Of misschien was je zo onuitstaanbaar, omdat erover van alles wat niet goed was in je gezin gezwegen werd, en kon je niet tegen de verstikkende sfeer van onwaarheid. Of misschien voelde je steeds zo kwetsbaar, omdat je leefde vanuit de pure onschuld van wie je was. Of was je zo verdrietig, omdat je de pijn van anderen voelde. Of trok je je in jezelf terug omdat je liefde niet erkend en ontvangen werd.

Vrijkomen van essentiële kwaliteiten

In al deze voorbeelden liggen onder die emoties bijzondere kwaliteiten: van levendigheid, liefde voor waarheid, onschuld, gevoeligheid, liefdevolheid etc. Dit zijn zielskwaliteiten; ze maken deel uit van wie en wat jij in essentie bent. Je kreeg als kind geen kans ze vrij uiten en daarom zijn ze ‘opgesloten’ geraakt in de psychische structuren van je innerlijke kinderen. Vervolgens zijn ze verborgen geraakt onder een laag reactiviteit, die bedoeld is om die kwaliteiten te beschermen.

Wanneer je innerlijke kinderen zich ontspannen, verdwijnt die laag van emotionele reactiviteit. Dan kunnen de verborgen essentiële kwaliteiten voor jou beschikbaar komen. Je oorspronkelijke vitaliteit kan gaan stromen, je merkt dat je waarheid durft te spreken, je blijkt je niet meer voor je fijngevoeligheid te schamen, je liefde mag vrijuit stromen.

Omkering

In het begin, wanneer je je innerlijke kinderen leert kennen, krijg je het gevoel dat jij voor hen moet zorgen: ze zijn van slag en jij bent de volwassene die ze kan troosten, beschermen, bemoedigen, liefde kan geven, wat ze vroeger onvoldoende gehad hebben. Dan kan in het proces van integratie onverwacht een omkering plaatsvinden, zoals een van mijn cliënten dat beschrijft:

 “Ik zie mijn jonge versie van mezelf naar de vrouw kijken waar hij zijn hoop op liefde op had gericht. Die vrouw is volledig met zichzelf bezig en blijkt achter een wand van ijs te staan. Aan onze kant druipt het smeltwater naar beneden. Dan dringt het tot de jongen door: ze is niet alleen onbereikbaar, ze is kil, ijskoud! Na korte tijd keert hij zich naar mij toe. Hij glimlacht naar me. Voor het eerst zie ik dat er licht van deze jongen lijkt af te stralen. Als hij ziet dat ik dat zie, begint hij nog meer te stralen. Met een schok realiseer ik me dat ik zijn kostbaarheid zie. Hij komt naar me toe en we smelten samen tot één lichaam. En ik besef: de kostbaarheid die hij/ik in die vrouw zag en zocht, is in mij! Ik zocht het buiten mij, maar het is deel van mij en ik herken dat het altijd deel van mij is geweest. Ik wist het alleen niet. Wat een ontdekking! En wat een vreugde om mijn eigen kostbaarheid te voelen!”

Aan het eind van de rit kan het dus zomaar zijn dat de rollen omkeren. Eerst was je de verzorger en beschermer van het innerlijke kind en was het afhankelijk van jou. Nu blijk jij ineens de ontvanger te zijn van iets kostbaars dat het kind al die tijd in zich heeft bewaard, tot het veilig genoeg was om het aan jou te openbaren.

Een vreugdevol proces

Het proces van integratie van innerlijke kinderen is dus niet alleen een louterend proces, waarin oude pijnen tot heling kunnen komen. Het is ook een vreugdevol proces, waarin je ziel tot wasdom kan komen in een vollediger expressie van wie je ten diepste bent en altijd al bent geweest.

© Chris Elzinga, 14 december 2017

Meer over dit onderwerp

Voorgaande artikeltjes in deze serie:
Werken met innerlijke kinderen (1): Herkennen van het innerlijke kind als identiteit
Werken met innerlijke kinderen (2): Activeren van de innerlijke waarnemer
Werken met innerlijke kinderen (3): Je openen voor gevoelens van het kind
Werken met innerlijke kinderen (4): Het vertrouwen van het kind winnen
Werken met innerlijke kinderen (5): Innerlijke dialoog

Ik ben van plan de komende maanden op deze site enkele situaties te beschrijven die ik in mijn praktijk als counselor ben tegen gekomen en die een goede illustratie vormen bij de reeds gepubliceerde artikeltjes.